Quả bần là đặc sản ở miền Tây. Nghe cái tên đã thấy kém duyên nhưng trái bần lại có hương vị rất riêng, tạo nên nét ẩm thực đặc trưng của miền sông nước.
Theo nghiên cứu, quả bần còn có tên gọi là liễu nước, tên khoa học là Sonneratia caseolaris, được tìm thấy ở nhiều bãi bùn thủy triều nhiệt đới trải dài từ Châu Phi đến Indonesia.
Quả tròn, hơi dẹt và có vị chua. Đuôi quả nhọn và thân nhọn như cánh sao. Vỏ ngoài có màu xanh khi còn non nhưng chuyển sang màu hơi vàng và có mùi thơm nhẹ khi chín. Xưa, trái bần rụng khắp bờ kênh, ao hồ nhưng ít người để ý. Chỉ có người dân địa phương mới hái chúng về ăn sống, chấm muối ớt hay nêm nước mắm, nấu canh chua…
“Quả bần có hai loại. Nếu muốn nấu canh chua hoặc thêm vị chua cho món ăn thì dùng bần chua. Nếu muốn ăn trực tiếp với nước mắm hoặc chấm muối ớt thì dùng bần ổi. Hiện nay trái bần dày, sản phẩm được nhiều người tìm mua nên các hộ vẫn trồng để hái trái đem bán”, Hà Giang (ở Long An) chia sẻ.
Ở chợ địa phương, trái bần được bán rất nhiều khi vào mùa. 1kg trái bần có giá khoảng 30.000 – 50.000 đồng/kg. Bạn chỉ cần mua khoảng 10.000 đồng để nấu một bữa ăn. Quả bần còn được chế biến thành mứt bần và các sản phẩm bột bần để xuất khẩu ra nước ngoài.
Quả Cork có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Ở Ấn Độ, người ta sử dụng nước ép trái cây bần bằng phương pháp lên men để tạo ra một loại thuốc cầm máu. Dùng lá giã nát, thêm một ít muối, làm thuốc đắp tốt cho các vết giập và vết thương nhỏ.
Ở Malaysia, người ta giã lá với gạo làm thuốc chữa bí tiểu và diệt ký sinh trùng đường ruột. Họ ăn quả bần chín để trị ho. Người ta dùng quả bần chín để trị ký sinh trùng đường ruột, giun sán, sán dây.
Ở Philippines, người ta dùng lá và quả bần non giã nhuyễn để cầm máu, trị bong gân, sưng tấy. Ăn quả hoặc lá bần có thể loại bỏ giun và sán dây.
Quả bần chứa sắc tố Archin (emodin) và Archicin (axit chrysophanic) có tác dụng chống oxy hóa, nhuận tràng, giải độc. Quả bần là nguồn cung cấp vitamin C dồi dào. Quả bần chứa tỷ lệ cao carbohydrate, protein, lipid và axit ascorbic.
Theo Đông y, Quả bần có vị chua, chát dù chín hay sống nhưng khi chín mùi thơm rất nồng nàn. Nhờ vị chua của phô mai và tính mát nên có tác dụng chống viêm, giảm đau. Lá có tác dụng chữa bí tiểu và cầm máu.
Chữa bong gân và viêm nhiễm: Quả còn non, rửa sạch, giã nát rồi đắp lên chỗ sưng tấy. Có thể dùng băng để cố định và thay băng mỗi ngày một lần.
Chữa bí tiểu: Nghiền lá bần trộn với cơm trái bần làm thuốc đắp vùng bụng dưới.
Theo nghiên cứu dược lý hiện đại: Chiết xuất từ cây bần có tác dụng chống oxy hóa, hạ đường huyết và kháng khuẩn. Nước chua từ trái bần có tác dụng bảo vệ tế bào gan, tiêu diệt ấu trùng muỗi và chống viêm. Chiết xuất Cork có tác dụng ức chế ung thư vú, ung thư phổi và ung thư biểu mô.
Ngoài ra, cây bần còn ức chế enzym acetylcholinesterase – một loại enzym làm ngừng hoạt động của các chất dẫn truyền thần kinh. Vì vậy, loại thuốc này có tác dụng ngăn ngừa sự phát triển của bệnh Alzheimer (một căn bệnh do thoái hóa thần kinh).
Ý kiến bạn đọc (0)